Tics

Wat is een tic?

Als een kind of jongere een ticstoornis heeft, dan is er sprake van bewegingen en geluiden die ze maken zonder dit te willen. Plotseling steeds terugkerende geluid, beweging of gedachte die zich op een niet-ritmische manier herhaalt is een tic. Het lichaam beweegt terwijl een kind of jongere dit niet wil; kind of jongere heeft het gevoel woorden te moeten zeggen die niet kunnen stoppen.  

Waarom krijgt een kind of jongere tics?

De oorzaak van een ticstoornis is niet volledig duidelijk. Vermoedelijk zijn tics voor een groot deel genetisch bepaald. Tics ontwikkelen en/of versterken zich in combinatie met bepaalde omgevingsfactoren zoals angst, stress en vermoeidheid. Ongeveer 6 op de 100 kinderen heeft een ticstoornis.

Verschillende soorten

Een tic in de beweging wordt een motorische tic genoemd. Denk aan met je ogen knippen of met je hoofd schudden. Een tic in geluid is een vocale tic. Dit kan bijvoorbeeld kuchen, sissen of vloeken zijn. Als beelden of gedachten herhaaldelijk terugkeren dan gaat het om een cognitieve tic. Van een ticstoornis is sprake als een kind of jongere veel tics heeft die dagelijks terugkeren en zich meerdere malen per dag voordoen, waarbij de tics een beperkende invloed hebben op het dagelijks functioneren. Tics en een ticstoornis kunnen bij kinderen en jongeren leiden tot pijnklachten, vermoeidheid, gepest worden en onbegrip.

Mogelijke behandelingen van tics

In overleg met kind/jongere (en ouder(s)/verzorger(s)) inventariseren wij welk behandelaanbod het beste aansluit bij de hulpvraag. Hierbij maken we gebruik van wetenschappelijk onderbouwde behandelmethoden. 

Meestal bestaat de behandeling voor tics uit:

• Psycho-educatie: een combinatie van uitleg aan ouder(s)/verzorger(s), school en kind/jongere over de classificatie tics;
• Individuele gedragstherapie.

Daarnaast zijn aanvullende behandelmogelijkheden inzetbaar, waarbij steeds per kind/jongere geïnventariseerd wordt wat het beste aansluit bij de specifieke hulpvraag.

Waarom tics behandelen?

De behandeling van de ticstoornis kan kinderen veel voordelen bieden, zoals het beter concentreren, minder stress en lekker in je vel zitten. Het is niet zo dat de ticstoornis altijd weg is na de behandeling, maar het kind ervaart doorgaans een sterker gevoel van controle. De behandeling kan helpen om de kwaliteit van leven van kind en gezin te verbeteren en om toekomstige problemen te voorkomen.

Is Gilles de la Tourette ook een ticstoornis?

Ja. Bij het syndroom van Gilles de la Tourette zijn er zowel motorische als vocale tics. Daarnaast is er vaak sprake van bijkomende stoornissen, zoals ADHD en dwangstoornis.

Nadim (5 jaar) werd ‘papegaai’ genoemd

‘Nadim was altijd al een vrolijk jongetje dat  de ruimte vulde met zijn energie en grappen. Een keer een tong uitsteken, een keer extra kuchen, woorden nazeggen; wij zochten er niets achter als ouders. Totdat hij naar school ging. Bij het eerste oudergespek met de juf van groep 1 gaf zij aan dat Nadim vaak haar napraatte. Niet af en toe, maar gedurende de hele dag. Na contact met de intern begeleider op school hebben zij besloten om dit met ons te bespreken. Nadim werd door klasgenoten al ‘papegaai’ genoemd en we merkten dat hij met minder zin naar school ging. We hebben besloten hulp te zoeken, omdat we erachter kwamen dat continu iets nazeggen kan duiden op een ticstoornis. Bij RIOzorg werden we fijn ontvangen en Nadim bleek inderdaad een tic te hebben. Een vocale tic dus. We zijn al even bezig met de behandeling en zien hem echt met sprongen vooruit gaan! Hij heeft meer controle over de tic en kruipt weer meer uit zijn schulp. Hij blijft dat vrolijke jongetje, alleen nu zonder bijnaam, gelukkig!’. Moeder van Nadim, 5 jaar

Door de controle over zijn tic, is hij minder boos/gestresst en geniet die weer om met klasgenootjes te spelen.

– Moeder van Nadim (5) uit Purmerend