Wat is somberheid?
Elk kind of jongere is weleens somber, heeft weinig energie of is prikkelbaar. Maar als deze gevoelens langer dan enkele weken duren, kan het zijn dat een kind of jongere een depressie heeft. Somberheid kan zich per leeftijdsgroep op diverse manieren uiten. Jonge kinderen huilen vaak en langdurig, laten een vertraagde reactie zien en ervaren vaak slaapproblemen. Ook kan een kind plezier verliezen in dingen waarin voorheen wel plezier werd beleefd. Kinderen tussen 8 en 12 jaar vertonen vaker prikkelbaar gedrag, agressie, een laag zelfbeeld en slapeloosheid. Kinderen boven de 12 jaar voelen zich vaak futloos, hopeloos en hebben slaapproblemen.
Kenmerken
- Spanning, rusteloosheid en een gejaagd gevoel.
- Continu moe voelen en weinig energie hebben.
- Niet goed kunnen meekomen of functioneren op school.
- Vluchten in (extreem) middelengebruik.
Angst- en dwangstoornissen
Oudere kinderen kunnen ook angst- en dwangproblemen ontwikkelen. Als de klachten ernstig en aanhoudend zijn, is er sprake van een depressieve stemmingsstoornis. Deze aanhoudende klachten komen vaak voor op verschillende levensgebieden.
Mogelijke behandelingen van somberheid
Een depressie gaat vaak weer over, maar kan ook terugkeren. Hulp zoeken is belangrijk, het kan ervoor zorgen dat de depressie minder lang duurt. Ook is dan de kans kleiner dat het kind of de jongere weer een depressie krijgt.
In overleg met kind/jongere (en ouder(s)/verzorger(s)) inventariseren wij welk behandelaanbod het beste aansluit bij de hulpvraag. Hierbij maken we gebruik van wetenschappelijk onderbouwde behandelmethoden.
Meestal bestaat de behandeling van gedragsproblemen uit een combinatie van:
- Psycho-educatie: een combinatie van uitleg aan ouder(s)/verzorger(s), school en kind/jongere over de classificatie somberheid/depressie;
- Cognitieve gedragstherapie;
- Ouder-/verzorgerbegeleiding.
Daarnaast zijn aanvullende behandelmogelijkheden inzetbaar, waarbij steeds per kind of /jongere geïnventariseerd wordt wat het beste aansluit bij de specifieke hulpvraag.
Waarom somberheid behandelen?
Kinderen/jongeren met somberheidsklachten hebben baat bij een onderzoek, behandeling en begeleiding. Ook ter voorkoming van terugkeer van somberheidsklachten of depressie in een latere levensfase. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is gestructureerd, doelgericht en gericht op activeren door te experimenteren met activiteiten. Ook wordt gelet op veranderingen in de stemming en gericht op het aanpakken van de depressieve cognities die de depressie in stand houden. Als er sprake is van problemen met sociale, communicatieve en probleemoplossende vaardigheden is CGT een helpende therapievorm. Psycho-educatie biedt uitleg van de classificatie aan ouder(s)/verzorger(s), kind/jongere en school. CGT biedt een basis waarmee een kind of jongere vooruit kan in het dagelijks leven én helpt terugval voorkomen. De behandeling kan helpen om de kwaliteit van leven van kind en gezin te verbeteren en om toekomstige problemen te voorkomen.
Een depressieve stoornis geeft een verhoogd risico op (pogingen tot) suïcide
Maak je je zorgen over iemand? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via https://www.113.nl/ of bel gratis 0800-0113.
Soraya (9 jaar) wilde niet meer naar haar lievelingspaard toe
‘Mijn plezier in mijn favoriete hobby paardrijden was volledig verdwenen. Op een dag was mijn passie helemaal weg. Ik schrok van mezelf, van de leegte die ik voelde zodra ik wakker werd en me niet kon motiveren om aan de nieuwe dag te beginnen. De verzorging van mijn lievelingspaard deed me niets meer, terwijl ik hiervoor leefde. Wat was er met mij gebeurd? Aanmelden bij de jeugd-ggz vond ik heel spannend, maar na het lezen van de website van RIOzorg samen met mijn verzorger ervaarde ik een minder hoge drempel. Intussen ben ik in behandeling en ervaar dat langzamerhand mijn gevoel terugkeert, dat ik ‘s nachts iets makkelijker in slaap val waardoor ik meer zin heb om uit m’n bed te komen ‘s ochtends. Ik ben er nog niet, maar ik voel dat het me gaat lukken.’ Soraya, 13 jaar
Ik krijg steeds meer zin om uit m’n bed te komen en ik voel steeds minder leegte bij het wakker worden.
– Soraya (9) uit Rotterdam
Zeven signalen
In één oogopslag zeven signalen van somberheid herkennen? Download onze handige RIOzorg reikt aan kaart!
Veelgestelde vragen
-
Mijn kind is somber, betekent dit dat hij/zij depressief is?
Dit kan. Lees voor meer signalen en informatie verder op de pagina somberheid.
-
Is vluchten in (extreem) middelengebruik een indicatie voor somberheid bij mijn kind?
Dit kan. Het is één van de kenmerken die kan duiden op somberheid bij het kind/de jongere.
-
Hoe meld ik mijn kind of mijzelf (als 16-plusser) aan bij RIOzorg (jeugd-ggz)
Om bij ons zorg af te nemen en het aanmeldproces te starten, is er een verwijzing noodzakelijk. Men kan hiervoor terecht bij het wijkteam, de huisarts, de medisch specialist, de jeugdarts of bij de gemeente. De aanmelding verloopt via het online aanmeldformulier van RIOzorg.
-
Moet ik altijd naar de locatie komen?
Afhankelijk van de gekozen behandelvorm dient de cliënt naar locatie te komen. Wij bieden behandelingen op een fysieke locatie, deels online/deels fysieke locatie, maar ook volledig online. Afhankelijk van de leeftijd van het kind, kan het zijn dat ouder(s)/verzorger(s) mee dienen te komen.
-
Wat te doen als mijn kind het wel eens heeft over zelfmoord?
Maak je je zorgen over iemand? Neem direct contact op met 113 Zelfmoordpreventie via hun website of bel gratis 0800-0113.