Autisme

Wat is autisme?

Autismespectrumstoornis (ASS) is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis waarbij de informatieverwerking in de hersenen anders verloopt dan bij leeftijdsgenoten. Dit uit zich vooral in de manier waarop kinderen en jongeren met ASS waarnemen, denken, communiceren en reageren op hun omgeving.

Kinderen en jongeren met ASS hebben vaak moeite met sociale interactie en communicatie, en vertonen herhalend gedrag of intense interesses. Onverwachte veranderingen in de dagelijkse structuur kunnen leiden tot overprikkeling of paniek.

De term autismespectrumstoornis is een verzamelbegrip dat sinds de invoering van de DSM-5 (2013) de eerdere subtypes zoals klassiek autisme, het syndroom van Asperger en PDD-NOS vervangt. Er wordt nu gesproken van één spectrumstoornis, met variatie in ernst en presentatie.

Aangeboren en erfelijk

ASS is een aangeboren stoornis die meestal vóór het derde levensjaar zichtbaar wordt. Kinderen met ASS ontwikkelen zich anders dan hun leeftijdsgenoten, vooral op sociaal en communicatief gebied.

Uit grootschalig internationaal onderzoek blijkt dat ASS in hoge mate erfelijk is: naar schatting circa 80% van de variatie in ASS is genetisch bepaald. Hoewel de exacte oorzaak nog niet volledig is begrepen, speelt genetische aanleg een belangrijke rol in het ontstaan van de stoornis.

Behandelingen

ASS is niet te genezen, maar passende begeleiding en behandeling kunnen helpen bij het verminderen van de beperkingen en het versterken van vaardigheden.

Binnen RIOzorg wordt in nauwe samenspraak met het kind of de jongere en diens ouders/verzorgers onderzocht welk behandeltraject het best aansluit bij de hulpvraag. Hierbij wordt gewerkt met wetenschappelijk onderbouwde methodieken. 

Behandelonderdelen kunnen bestaan uit:

• Psycho-educatie: uitleg over ASS aan kind/jongere, ouders en schoolomgeving
• Pivotal Response Treatment (PRT): gericht op het verbeteren van sociale communicatie via motiverende strategieën
• Cognitieve gedragstherapie (CGT): voor het aanleren van helpende gedachten en gedragingen
• Specifiek advies en begeleiding aan ouders en school
• Mediatietherapie: waarbij ouders/verzorgers leren hoe zij thuis kunnen ondersteunen
• Sociale vaardigheidstraining (indien passend)

Waarom behandelen?

Een kind met ASS ontwikkelt zich anders – maar dat betekent niet dat ontwikkeling stil staat. Vroege signalering en behandeling kunnen veel verschil maken. Onze behandelingen zijn gericht op:

• Meer grip op emoties en gedrag
• Beter functioneren op school en thuis
• Grotere zelfredzaamheid
• Minder stress in het gezin
• Meer kans op positieve sociale ervaringen
• Voorkomen van bijkomende problemen zoals angst of schooluitval

Ons doel is dat kinderen en jongeren met ASS zich begrepen voelen, leren omgaan met hun kwetsbaarheden én hun talenten kunnen ontwikkelen.

Is autisme te genezen?

Nee. Wel biedt RIOzorg behandeling (en dus handvatten!) om hier zo fijn mogelijk mee om te gaan.

Pivotal Response Treatment

PRT is een vorm van gedragstherapie die zich richt op het stimuleren van zogenaamde ‘pivotal’ (kern)vaardigheden zoals motivatie, zelfinitiatief en responsiviteit op sociale prikkels. De therapie sluit nauw aan bij de interesses van het kind, wat het leereffect versterkt.

Binnen PRT wordt gewerkt aan vaardigheden als:

• Contact maken en onderhouden
• Vragen stellen en beantwoorden
• Hulp vragen en grenzen aangeven
• Reageren op sociale situaties
  

Door de motivatie van het kind als uitgangspunt te nemen, wordt het leerproces natuurlijker en effectiever. De behandelaren van RIOzorg zijn gecertificeerd in het toepassen van deze behandelvorm en passen deze methodiek met enthousiasme toe binnen hun praktijk.

PRT is op verschillende locaties binnen RIOzorg beschikbaar. Neem gerust contact met ons op om te bespreken wat de mogelijkheden zijn in jouw regio.

Anna (15 jaar) was compleet uit het veld geslagen bij veranderingen

‘Steeds meer trok ik mij terug en voelde me eenzaam. Alsof niemand me ooit echt begreep. Ik hield me steeds vaker alleen maar bezig met mijn tekeningen, ik ben er goed in maar er was niets anders meer. Een vlucht uit het dagelijks leven, van school, de lessen en mijn vriendinnen. Ik was compleet uit het veld geslagen bij veranderingen als lesuitval of als een gymles totaal anders verliep dan ik had verwacht. Eerlijk gezegd denk ik niet dat mijn autisme is te genezen, ik heb hier veel over gelezen. Dat was en is teleurstellend voor mij, maar ik heb dankzij de systeemtherapeut van RIOzorg inzichten gekregen in mijn plek in ons gezin en in de klas. Door deze inzichten is het voor mezelf iets minder ingewikkeld om te begrijpen wie ik ben en hoe ik met mijzelf moet omgaan. Ik heb handvatten gekregen hoe ik het mijzelf in mijn dagelijks leven makkelijker en leuker maak. Hier ben ik heel blij mee. Ook heb ik meer leren accepteren dat autisme niet te genezen is, maar dat er wel mee te leven is! Ik mag er gewoon zijn en ik ben trots op mezelf.’

“Ik heb handvatten gekregen hoe ik mijn dagelijks leven makkelijker én leuker maak.

– Anna (15) uit Amsterdam