Trauma

Wat is een trauma?

Een trauma is een schokkende, ingrijpende gebeurtenis waarop met intense angst, hulpeloosheid of afschuw wordt gereageerd. Te denken valt aan een ongeluk, ernstig gepest worden, in elkaar geslagen zijn, het overlijden van een dierbare, seksueel misbruik, betrokken zijn bij geweld of hiervan getuige zijn. Ieder kind of jongere reageert anders na het ervaren van een trauma. Sommigen kinderen trekken zich terug en zijn heel bedreven in het ‘doen alsof er niets aan de hand is’. Anderen reageren boos of agressief.

Trauma op jonge leeftijd

Op jonge leeftijd kan al een traumatische gebeurtenis plaatsvinden. Een trauma kan zomaar weer de kop opsteken, ook jaren later. Trauma kan gepaard gaan met heftige lichamelijke reacties. Symptomen zijn angst, boosheid of woede, prikkelbaar, somberheid of depressie, onrust, verdriet of slecht slapen en last krijgen van nachtmerries. Het is dan extra moeilijk de oorzaak te achterhalen als deze symptomen optreden op latere leeftijd (jaren na het trauma). Ook ouder(s)/verzorger(s) weten niet altijd wat er in het hoofd van hun kind omgaat, of hebben geen idee wat er met hun kind is gebeurd. Daarom is het zaak om goed naar het kind te observeren, kijken en luisteren.

Behandelingen

In overleg met kind/jongere (en ouder(s)/verzorger(s)) inventariseren wij welk behandelaanbod het beste aansluit bij de hulpvraag. Hierbij maken we gebruik van wetenschappelijk onderbouwde behandelmethoden. 

Meestal bestaat de behandeling van trauma uit een combinatie van:

• Psycho-educatie: een combinatie van uitleg aan ouder(s)/verzorger(s), school en kind/jongere over de classificatie trauma;
• EMDR (eventueel met inzet van een Virtual Reality bril);
• Cognitieve gedragstherapie (CGT);
• Ouder-/verzorgerbegeleiding.

Waarom trauma behandelen?

Bij kinderen en jongeren met een psychotrauma is een ingrijpende gebeurtenis onvoldoende verwerkt. Een eerste heftige reactie op een abnormale situatie is geheel normaal; als dergelijke heftige reacties echter aanhouden en de ontwikkeling van een kind of jongere in de weg staan dan is specialistische hulp niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk. Door de inzet van CGT (cognitieve gedragstherapie) of EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) wordt traumaverwerking in gang gezet.

Wordt EMDR altijd ingezet om het trauma te behandelen?

Bij RIOzorg wordt deze vraag vaak gesteld. De inzet van deze behandelvorm is afhankelijk van de cliënt, hulpvraag en wens. De behandelaar doet dit in overleg met jullie.

EMDR

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een goed werkende therapievorm voor traumaverwerking bij zowel kinderen als volwassenen. Deze succesvolle techniek helpt vastgelopen verwerking van traumatische ervaringen weer op gang. Dit gebeurt zonder uitgebreide gesprekken en in een zeer korte tijd. EMDR heeft als doel uiteindelijk de levendigheid van een herinnering te vervagen en de pijnlijke emoties die eraan gekoppeld zijn te verzwakken.

Lyudmyla (17 jaar) was somber

‘Jarenlang had ik last van trauma, PTSS type II. Dit betekent dat ik langdurig was geconfronteerd met schokkende gebeurtenissen in mijn geboorteplaats Odessa. Een havenstad in Oekraïne aan de Zwarte Zee. De Russisch-Oekraïense Oorlog die zich daar sinds 2014 afspeelt, maakte dat mijn ouders, drie broertjes en ik zijn gevlucht naar Nederland. Sinds de Russische invasie in Oekraïne in 2002 merkte ik dat het verleden mij bleef achtervolgen. De verhalen van familie die daar nog woont zijn confronterend, maar de beelden op televisie en social media die sinds de invasie voortdurend te zien waren, maakten dat ik me niet meer kon concentreren, slaapproblemen kreeg en heel veel nachtmerries had. Ik beleefde zo vaak opnieuw wat ik in Odessa zag en hoorde. De brandende stad, de huilende en schreeuwende mensen, de dode mensen. Ik voel me regelmatig best somber en verdrietig. Ik kom daarom niet mee in de klas. Ik bleek baat te hebben bij EMDR. Mijn behandelaar van RIOzorg houdt scherp in de gaten of ik, naast mijn traumaklachten, ook andere klachten ervaar. Ze is alert en vraagt door. Ze luistert echt naar me. We hebben een prettige klik. Het traject is zwaar, maar ik ga ervoor. Ik hoop dat de beelden die ik zie als ik mijn ogen sluit helemaal verdwijnen.’ Lyudmyla, 17 jaar

Ik dacht dat ik voor de rest van mijn leven nachtmerries zou hebben, gelukkig gaat het steeds beter met mij.

– Lyudmyla (17) uit Purmerend